Κριτική στο “The Favourite” Του Γιώργου Λάνθιμου

Μυρωδιά velvet cake και λοιπών (βικτωριανού τύπου) εδεσμάτων αναδύεται από το «εργαστήρι» του έλληνα σκηνοθέτη Γιώργου Λάνθιμου! Με λόγια απλά η όλη παραγωγή της καινούργιας του ταινίας, “The Favourite”, είναι, το λιγότερο, «απολαυστική»…

“18ος αιώνας, Λονδίνο: Tην «τέλεια ηρεμία» της βασίλισσας Anne και της «συντρόφου» της Sarah Jennings έρχεται να ταράξει η εξαδέλφη της Sarah, «έκπτωτη» αριστοκράτισσα και νυν υπηρέτρια, Abigail. Σύντομα ο αυθορμητισμός της ακομπλεξάριστης νεαρής, θα αποτελέσει το τέλειο αντίδοτο για την φιλάσθενη και καταθλιπτική βασίλισσα μα ταυτόχρoνα ικανό «συστατικό», προκειμένου να υποπέσει στη δυσμένεια της ανταγωνιστικής εξαδέλφης της. Παράλληλα στην «αυλή» μαίνεται ο εσωτερικός πόλεμος, που έχει ξεσπάσει μεταξύ δυο ιστορικά αντίπαλων πολιτικών παρατάξεων, των Tories και των Whigs, ενώπιον της επικείμενης πολεμικής σύρραξης της Βρετανίας με τους Βουρβόνους της Ισπανίας και τους Γάλλους (War of Spanish Succession), η οποία και απειλεί τις «κατεστημένες» κυριαρχικές ισορροπίες στην Ευρώπη…”

Στo ερωτικό τρίγωνο της γαλαζοαίματης βασίλισσας Anne, τελευταίας διαδόχου του οίκου των Stuart, που βασίλευσε μεταξύ 1702-1714 σε Αγγλία και Σκωτία, με την «στενή» της φίλη Sarah Churchill (aka Duchess of Marlborough) και την ευνοούμενη της, Abigail Masham, εστιάζει το φίλμ του Γιώργου Λάνθιμου, “The Favourite”…

Ταυτόχρονα, έμφαση δίνεται στα πολιτικά δρώμενα της εποχής, με την ανάπτυξη του δικομματικού συστήματος, καθώς και την τόσο επίκαιρη παρά ποτέ (βλ. Brexit) διαμάχη ανάμεσα στους ευνοημένους από την βασίλισσα συντηρητικούς καθολικιστές Tories (Τόρυς), με επικεφαλής της Βουλής των Κοινοτήτων τον κόμη Robert Harley, και τους αντιπάλους τους, φιλελεύθερους προτεστάντες Whigs (Ουίγους), να δεσπόζουν στην όλη υπόθεση!

Στην ταινία του Λάνθιμου, υποβόσκει το «δράμα» της καθηλωμένης σε καροτσάκι ζωής της βασίλισσας Άννας, που (πιθανόν) υπέφερε από αρθρίτιδα, αλλά και από μελαγχολία (συνοδευόμενη από αυτοκτονικές τάσεις), λόγω των επανειλημμένων στο παρελθόν αποβολών της και τα θνησιγενή παιδιά της (που της στέρησαν και τον διάδοχο του θρόνου της). Πάραυτα προβάλλεται, με μια κάποια δόση black humor θα έλεγε κανείς, πως χάρις στα «προκείμενα» ανέπτυξε, πλούσια τα ζωοφιλικά της αισθήματα, καθώς διέθετε δέκα εφτά κουνέλια, όσες δηλαδή και οι αποβολές και πρόωρες γέννες της…

Με το σενάριο των Deborah Davis και Tony Mcnamara να παραλληλίζεται, ως και με τα british period dramas του ΒΒC, «Η Ευνοούμενη» του Λάνθιμου έχει ήδη ξεκινήσει να κινεί τα «πάθη» στους κύκλους των εκάστοτε κριτικών, όπως εξάλλου πολλές ταινίες οι οποίες θυμίζουν «οικεία κακά» και κατατρύχονται με φεουδαρχισμούς, αναχρονισμούς και τα συναφή.

Να σημειώσουμε εμείς εδώ, πως το σενάριο του “The Favourite” δεν θυμίζει επ’ ουδενί κάποιο τυχάρπαστο costume period drama, με το σαρκαστικό του χιούμορ και το πηγαίο γέλιο που αποπνέει, να του χαρίζει μια υποψηφιότητα πρωτότυπου σεναρίου, στα φετινά Oscar…

Tο μόνο που προσωπικά θα με ξένιζε είναι η αλλαγή ύφους στις μέχρι πρότινος σεναριακές κατευθύνσεις του Λάνθιμου (είναι η πρώτη φορά εξάλλου που δεν συνεργάζεται με τον Ευθύμη Φιλίππου), που αιτιολογούνται ίσως από το γεγονός πως προτίμησε να εξελίξει τη «βάση» του και να εντρυφήσει λίγο λιγότερο στις «εναλλακτικές» θεματολογίες, εστιάζοντας σε ιστορικά πρόσωπα και καταστάσεις, που φαντάζουν βέβαια πιο επίκαιρες παρά ποτέ. Και αυτή ακριβώς είναι, κατ’ εμέ, η «μαγκιά» της ταινίας του…

Το “The Favourite” είναι επομένως ένα τόσο παραγωγικό και ενδιαφέρον φιλμ, με ερωτήματα να αναδύονται συνεχώς εντός των κόλπων του! Όποιος μάλιστα επιχειρήσει να τo εντάξει στην κατηγορία “diversity” ή πλανάται πλάνην οικτρά ή βρίσκεται προσκολλημένος στα παλιά. Γιατί πλέον ο Λάνθιμος, που δείχνοντας να γνωρίζει μπόλικα από (βρετανική!) ιστορία, δομεί μια σατυρικού ή και τραγελαφικού τύπου «ωδή» στο πάλαι ποτέ φεουδαρχικό καθεστώς, στη βασίλισσα, στις δούκισσες, τις ευνοούμενες, τις υπηρέτριες και τις τότε πολιτικές παρατάξεις των Whigs (που εξαφανίστηκαν) και των Tory (που είναι ακόμη εδώ), κυρίαρχη, εν έτει 2019, πολιτική παράταξη στην Μεγάλη Βρετανία, ενώπιον ενός κοσμοϊστορικού Brexit. Μια tramedy (aka tragic comedy), όπως αποκαλούν οι συντελεστές της την ταινία, που του χαρίζει μια ιστορική και χωρίς προηγούμενο υποψηφιότητα σκηνοθεσίας στα φετινά Oscar…

Στο βελούδινο αυτό «μείγμα» των συστατικών της εν λόγω «τραγικής κωμωδίας» προστίθενται και μπόλικες άλλες υποψηφιότητες, ανάμεσα τους αυτές για το Οscar καλύτερου μοντάζ (Γιώργος Μαυροψαρίδης), κοστουμιών (Sandy Powell), σκηνογραφίας, διεύθυνσης φωτογραφίας και πάνω μα πάνω απ’ όλα την υποψηφιότητα για την καλύτερη ταινία του 2019… Διότι «βελούδινα κέικ» υπήρχαν από το 1800 αλλά όταν σ’ αυτά προστεθεί το συστατικό «Λάνθιμος» το αποτέλεσμα, όπως και να χει, αφρατεύει!

Υποψηφιότητες για τα φετινά Oscar (μιας και πιαστήκαμε μ’ αυτά), διεκδικούν επίσης οι γυναίκες της ταινίας, με την Olivia Colman να φλερτάρει μ’ αυτό του πρώτου γυναικείου ρόλου και τις Emma Stone και Rachel Weisz, ανταγωνίστριες για τη θέση της ευνοούμενης στο φιλμ, να ανταγωνίζονται και στην πραγματική ζωή για το Οscar δεύτερου γυναικείου ρόλου. Το cast πλαισιώνουν, οι Nicholas Hoult και Joe Alwyn, να υποδύονται δυο θηλυπρεπή μεν, πανέμορφα δε αρσενικά της βασιλικής αυλής, καθώς και o James Smith και ο Mark Gattis…

Το “The Favourite”, κυκλοφόρησε, επιλεκτικά, στις αίθουσες Odeon Οπερα και Αβάνα στις 31 Ιανουαρίου, και θα προβληθεί πλέον, επίσημα, στις κινηματογραφικές αίθουσες, στις 7 Φλεβάρη…

Δείτε το trailer: