Κριτική στο “It Chapter 2” Του Andy Muschietti

Για 27 ολόκληρα χρόνια σε ονειρευόμουν, σε ποθούσα…μου έλειψες! (For twenty seven years, I dreamed of you, I craved you…I missed you!)
Pennywise

“O Mike, μέλος της πάλαι ποτέ εφηβικής λέσχης “Losers club”, είναι ο μόνος που έχει ξεμείνει στην απομονωμένη πόλη Derry, της πολιτείας Maine. Ένα πρόσφατο περιστατικό, της στυγερής δολοφονίας ενός ομοφυλόφιλου άντρα, θα ξυπνήσει στον Mike, μνήμες από τις κατά συρροή δολοφονίες παιδιών, οι οποίες είχαν λάβει χώρα στο παρελθόν, στην μικρή αυτή πόλη. Άμεσα, θα σπεύσει να ειδοποιήσει τους υπόλοιπους “Losers”, για την επιστροφή τους στο Derry. H Beverly, o Bill, o Richie, o Ben και ο Eddie, θα ανταποκριθούν λοιπόν στο κάλεσμα του παλιού τους φίλου, με μοναδική εξαίρεση τον Stanley, που δεν θα καταφέρει να επιστρέψει, κάνοντας έτσι ακόμη πιο δύσκολο το έργο της «αδελφότητας», που επισκέπτεται τα πάτρια μ’ έναν και μοναδικό σκοπό: Να ξορκίσει το κακό, που πλανάται, για ακόμη μια φορά, σαν φάντασμα πάνω από την πόλη και έχει τη μορφή του «εφιάλτη» των παιδικών της χρόνων, του κλόουν Pennywise…”

Στο δεύτερο μέρος του “It” ο Andy Muschietti δίνει ώθηση στην παραγωγή της νέας του ταινίας, «φρενάροντας» ταυτόχρoνα, οποιαδήποτε σκηνοθετική έμπνευση χαρακτήριζε την μεταφορά (από τον ίδιο) στην μεγάλη οθόνη, του πρώτου μέρους της ομώνυμης νουβέλας, του πολυαγαπημένου, στους κινηματογραφικούς κύκλους, συγγραφέα Stephen King. Έτσι, ό,τι κερδίζει σε οπτικά εφέ το “It: Chapter 2” του Αργεντίνου σκηνοθέτη, το χάνει σε ατμόσφαιρα, ακόμα και με τα, ενίοτε, flashbacκ στα παιδικά χρόνια των ηρώων του, να μην βοηθούν στην όποια «ολική επαναφορά» της.

Επιπροσθέτως η «χημεία» που υπήρχε μεταξύ των νεαρών πρωταγωνιστών στο πρώτο κεφάλαιο του “It”, είναι απούσα στο δεύτερο κεφάλαιο, όπου και υποτίθεται πως απολαμβάνουμε όλα τα μέλη των “Losers club”, ως ενήλικες πια. Το σενάριο από την άλλη αναλώνεται, ως επί το πλείστον, σε κλισέ περί μιας κάποιας αρχέγονης κατάρας, που πλανάται πάνω από το Derry, την οποία οι «ώριμοι» πια ήρωες της ιστορίας, καλούνται να «λύσουν»…

Ο μόνος λόγος συνεπώς, προκειμένου το νέο σκηνοθετικό δημιούργημα του Muschietti να συναγωνιστεί την προπέρσινη εισπρακτική επιτυχία της προγενέστερης δουλειάς του, αποτελεί το γεγονός πως το “Αυτό: Κεφάλαιο Δεύτερο”, αποτελεί μεν μια υπερπαραγωγή (τύπου blockbuster παραγωγή), με αποσβολωτικά σκηνικά αλλά δυστυχώς, τίποτα παραπάνω…

Τις αξιομνημόνευτες σκηνές στον νιπτήρα του μπάνιου και το πλημμυρισμένο υπόγειο του “It” (2017), αντικαθιστούν οι σκηνές με τους καθρέφτες και τα όποια «μαγικά κόλπα», που φαντάζουν μεν εντυπωσιακές αλλά δεν συμβολίζουν απαραιτήτως κάτι, ούτε αντανακλούν το γενικότερο «πνεύμα» και τα νοήματα που μπορεί να εκμαιεύσει κανείς, διαβάζοντας απλά και μόνο το ομώνυμο βιβλίο του Stephen King.

Επιπλέον, η εισαγωγική σκηνή της επίθεσης και της δολοφονίας ενός ομοφυλοφίλου, πέραν του γεγονότος πως αποτελεί φόρο τιμής στις επιθέσεις που δέχεται παγκοσμίως η LGBT κοινότητα, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την χαμένη αθωότητα των παιδιών, θύματα του (παιδεραστή και;) παιδοκτόνου κλόουν, όπως περιγράφει δηλαδή τον κλόουν Pennywise, o Stephen King, στην νουβέλα του.

Εκτός βέβαια, αν ο Andy Muschietti και πολύ περισσότερο ο σεναριογράφος Gary Dauberman, επιθυμούν τοιουτοτρόπως να υπονοήσουν πως η νέας κοπής «χαμένη αθωότητα» αφορά στο, κάτι καινούργιο που φέρουν στην κοινωνία, τα ομόφυλα ζευγάρια. Εξάλλου η αθωότητα των μικρών παιδιών έχει προ πολλού χαθεί. Ίσως μάλιστα και ποτέ να μην ήταν τα παιδιά τόσο αθώα, όσο πίστευε κανείς πως θα μπορούσαν να είναι…

Kάτι μικρές τέτοιες τρύπες, χαραμάδες φωτός σαν τις προκείμενες, τις οποίες δύναται να ανιχνεύσει κανείς στο σκοτεινό, από άποψη νοήματος, εγχείρημα των Muschietti και Dauberman, ωθούν το “It Chapter 2” να επιπλεύσει (“you float too”) και όχι εντέλει να βουλιάξει.

Και επιπλέει μάλιστα κυριολεκτικά, ακόμη και αν οι δύο δημιουργοί δείχνουν στο δεύτερο μέρος της παρουσίασης του “Αυτού”, να είναι τόσο συγκρατημένοι, σε σημείο μάλιστα που τόσο η υπόθεση όσο και οι σκηνές, που διαδέχονται η μια την άλλη, να αγγίζουν τα όρια του πουριτανισμού.
Συγκεκριμένα ο Andy Muschietti με δέμενα χέρια και χωρίς καμία ελευθερία κινήσεων στήνει έναν Pennywise, που όχι μόνο επαναλαμβάνεται χωρίς ίχνος πρωτοτυπίας αλλά και του οποίου η ταυτότητα, καθ’ όλη τη διάρκεια του φιλμ, αποκρύπτεται. Τι ήταν δηλαδή ο Pennywise για τα μέλη των Losers club εκτός από μια σκοτεινή ανάμνηση, δεν μαθαίνουμε ποτέ…

Πέρα από τις σκηνές των απλών λιτών και απέριττων, με εσάνς τρομακτικού παραμυθιού, αναμνήσεων των μελών της λέσχης, δεν υπάρχει ούτε μια σκηνή, «καταβύθισης στο ασυνείδητο» των ενήλικων Losers! Ούτε ανοιχτές (μαύρες) τρύπες με τρίχες και αίμα στον νιπτήρα, ούτε υπόγεια, ούτε καλά καλά υπόνομοι (βλ. It). Υπάρχουν μόνο κάποιες διάσπαρτες αναφορές σε κάποιες αρχαίες προφητείες (Skopiwah), εξωγενείς και άσχετες με τις «αναμνήσεις» τους, το κύριο όπλο δηλαδή της λέσχης από την προγενέστερη αναμέτρηση τους με τον κλόουν, πριν χτυπήσει πάντα το καμπανάκι για την τελική αναμέτρηση…

Το αυτό ακριβώς συμβαίνει, παρά το άρτιο που την χαρακτηρίζει, με την blockbuster τύπου παραγωγή. Όλα είναι στημένα κι εκεί, ακόμα και ο τυποποιημένος τρόπος που ο Benjamin Wallfisch δομεί το sοundtrack του. Ένα soundtrack για την ακρίβεια δομημένο με βάση τις κρυψίνοες σκηνές του Muschietti ή και τις σκοταδιστικές διαθέσεις του σεναρίου του Dauberman. Υπάρχει μάλιστα η σκηνή στο φιλμ που οι Losers, ως ενήλικες πια, μονολογούν, «Μην πάτε προς το φως». Ακριβώς αυτή είναι και η φράση που αντανακλά και το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας “It Chapter 2“.

Το πιο καίριο απ’ όλα σημεία που έρχεται και πάλι να μας μπερδέψει, αποτελώντας το κερασάκι στην τούρτα της πρόσφατης αυτής δημιουργικής απόπειρας συνεργασίας, προκειμένου να δομηθεί το επόμενο και τελευταίο κεφάλαιο του Αυτού, αφορά στις ερμηνείες, οι οποίες όχι μόνο καταλήγουν να μη «δέσουν» (όπως προείπαμε) ως ένα ενιαίο, αρμονικό σύνολο (με κυριολεκτικά αφανείς ήρωες τόσο τον James McAvoy (“Split”) όσο και την Jessica Chastain), αλλά έχουν επιπλέον ως επιστέγασμα ανομοιομορφίας και ανομοιογένειας, την παρουσία του ίδιου του Stephen King, ως κομμάτι του cast!

Αλήθεια, γιατί ο Stephen King να καταδεχτεί να πρωταγωνιστήσει, υποδυόμενος μάλιστα τον ιδιοκτήτη ενός παλαιοπωλείου, στην ωραιότερη κατά κοινή ομολογία σκηνή, μιας ταινίας που κρύβεται πίσω από το δάχτυλο της (μπορεί και πίσω από το ίδιο το βιβλίο ίσως…);

Να σημειώσω μάλιστα εδώ, ότι η εν λόγω σκηνή είναι τόσο καλώς δομημένη, που προσωπικά είχα την εντύπωση πως αποτελεί εγκιβωτισμό από μια άλλη πετυχημένη νουβέλα του ταλαντούχου συγγραφέα, ονόματι “Needfull Things”, και ότι τόσο ο Muschetti όσο και ο Dauberman, χρησιμοποιoύν τον εγκιβωτισμό αυτό ως κομμάτι στο δεύτερου μέρος του “Ιt”, προκειμένου να μας εμπλέξουν σ’ ένα νέο σύμπαν, το σύμπαν των ταινιών τρόμου του Stephen King. Όλα αυτά βέβαια μέχρι να συνειδητοποιήσω πως κάτι τέτοια πράττει ο σεναριογράφος Dauberman μόνο στις προγενέστερες συγγραφικές δουλειές του (βλ. “Anabelle” και “Nun”), όταν αναφέρεται στο σύμπαν “Conjuring”!

Πάντως είτε απλά επιπλέει (γιατί όντως δεν βουλιάζει), είτε αποτελεί το κάτι παραπάνω, ένα πάντως είναι το σίγουρο: Πως το σκωτσέζικο ντους, στο οποίο μας υποβάλει το “It Chapter 2”, του Andy Muschietti, το οποίο φυσικά και αναμένεται να διχάσει κοινό και κριτικούς, είναι εδώ όχι για να μείνει αλλά και να ακουστεί…

Oσον αφορά τους ηθοποιούς που ενσαρκώνουν τους ενήλικους πλέον πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες, ο James McAvoy (“X-Men First Class”) υποδύεται τον Bill Denbrough, η Jessica Chastain (“Zero Dark Thirty”) βρίσκεται στο ρόλο της Beverly Marsh, ο Bill Hader (“Barry”) υποδύεται τον Richie Tozier, ο James Ransone (“Mosaic”) τον Eddie Kaspbrak, ο Isaiah Mustafa (“Shadowhunters: The Mortal Instruments”) τον Mike Hanlon, ο Jay Ryan (“Top of the Lake) τον Ben Hanscom, ενώ στο ρόλο του Pennywise επιστρέφει ο Bill Skarsgård (“Hemlock Grove”).

To “It Chapter 2” κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες από τις 5 Σεπτεμβρίου…

Δείτε το trailer: